26 Nisan 2024 13:48
İslami finansta borsada yatırım yapmak bazı şartlar altında mümkün. Bu şartların öncelikle şeriata uygun olması gerekiyor. Şirketin finansal yapısı kadar faaliyet alanı da önemli. İslami Hukuk konusunda uzman danışmanlardan oluşan Şeriat Komitesi, borsa hisse senetlerinin İslami finansa uygunluğunu düzenli olarak denetliyor.

İslami finansta borsada yatırım yapmak bazı şartlar altında mümkün. Bu şartların öncelikle şeriata uygun olması gerekiyor. Şirketin finansal yapısı kadar faaliyet alanı da önemli. İslami Hukuk konusunda uzman danışmanlardan oluşan Şeriat Komitesi, borsa hisse senetlerinin İslami finansa uygunluğunu düzenli olarak denetliyor.

İslam Hukuk Konseyi ve İslami bankaların şeriat komiteleri, hisse senetlerinin üç bölüme ayrılabileceği konusunda görüş birliği içindeler:

  • Uygun faaliyetlere sahip şirketlerin hisseleri,
  • İslam’ın uygun görmediği faaliyetlere sahip olan şirket hisseleri, ( alkol, domuz eti, konvansiyonel finans kurumları )
  • Uygun faaliyetleri olan fakat faizle borçlanan veya nakit fazlasını konvansiyonel bir bankada hesaba aktaran şirketlerin hisseleri

Karar alıcılar ise;

  • İslam Konferansı Örgütü alt kolu olan İslam Hukuku Uluslararası Konseyi ve Dünya Müslümanları Ligi’ne ait olan İslam Hukuku Konseyi
  • Diğer tarafta ise bazı İslami bankaların fetva veren şeriat komiteleri ile Avrupa Fetva ve Araştırma Konseyi

İslami Borsa Endeksi’ni oluşturmak için büyük çoğunlukla kabul gören ve aynı zamanda Dow Jones İslami Pazar Endeksi’nin şeriat komitesi tarafından da referans alınan kriterler, iki etaplı bir filtreleme içerir:

  1. Şeriatın izin verdiği şirket faaliyetlerine sahip firmaların seçimi
  2. Son bir yıl içinde düzenlenmiş bilançolarında, aşağıdaki üç maddenin aktif toplamının %33’ün altında olan firmaların seçimi:

–          Borçların toplamı,

–          Alacakların toplamı,

–          Faize bağlı hisse ve nakitler

Dow Jones İslamic Market Index (DJIMI), yasaklı sektörleri 6 kategoride sınıflandırıyor;

  1. Alkol,
  2. Tütün,
  3. Domuz etinin üretim ve tüketimine bağlı faaliyetler,
  4. Faiz alan ve ödeyen konvansiyonel finansal hizmetler,
  5. Silah üretimi ve satışı,
  6. İslami adet ve kurallara uymayan eğlence ve dinlenme faaliyetleri.
İslami finans şeriat komiteleri firmaların faaliyetlerinin uygunluğunu belirlerken oldukça esnek davranmaktadırlar.  2004 yılında Batı’da yaşayan Müslümanlara, şirketlerin elde ettiği faiz vb.’nin belli bir eşiğin altında olması durumunda faizin kâra olan katkısı arındırılıp, yardım olarak ilgili kişi ve kuruluşlara aktarıldığı durumlarda bu şirket hisselerine yatırım yapılabileceğine hükmedilmiş, bu karar da Dow Jones tarafından benimsenmiştir. İslam’a uygun olmayan faaliyetler, genel faaliyetler içinde %5’lik payı geçemeyecektir. İlaveten bu durum firmanın kuruluşunun ilk yıllarında böyle olabilecek, sonraki yıllarda bu faaliyetlerden kendini arındıracaktır. Faizden arınma, hayırsever kurumlara yönlendirilen yardımlar ve kamu yararına çalışan teşkilatlara verilen hibeler şeklinde yapılabilecektir.
Bu filtreleme düzenli olarak gerçekleştirilmekte ve kote olabilecek firmalar değişiklik gösterebilmektedir.
Türkiye’de 09.07.2014 yılında Katılım Endeksi oluşturulmuştur. Bu endeks DJIMI ile aynı kriterlere sahiptir. BİST endeks hesaplayıcı olup, Bizim Menkul Değerler endeks sağlayıcıdır. Konu endeks BİST altında müşteri endeksleri kategorisindedir.
Endeks hisse senetleri üç ayda bir dönemsel gözden geçirmeye tabi tutulmaktadır.
Yine sermaye piyasalarının sığlığı diyeceğim, maalesef bu konuda gerekli ve yeterli yapıyı oluşturabilmiş değiliz. Körfez sermayesinin ülkemize kanalize edilmesinde önemli araçlardan biri verimli işleyen bir İslami endeksin oluşturulması olacaktır.

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (0) in /home/helalbor/public_html/wp-includes/functions.php on line 5420

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (0) in /home/helalbor/public_html/wp-content/plugins/really-simple-ssl/class-mixed-content-fixer.php on line 107